İngiltere’ye ne zaman gelirseniz gelin sürekli olarak önemli bir günün gündemde olduğunu, haftalar öncesinden o gün için hazırlıklar yapıldığını ve sözkonusu günde de çeşitli etkinlikler olduğunu göreceksiniz. Bunun bir örneği de her 5 Kasım’da kutlanan Bonfire Night, havai fişek gecesidir.
Aslında kutlamalar bir hafta öncesinden başlar. Marketlerde havai fişekler ve çeşitli ufak çatapatlar, patlayıcılar satılır. Gençler, çocuklar başta olmak üzere çok sayıda insan evlerinin bahçesinden havai fişek atar, gürültü çıkarır. Ayrıca bazı sivil toplum kuruluşları ve şirketler de özel havai fişek gösterileri düzenler. Bu etkinliklerde biletlerden ve diğer satılan ürünlerden alınan gelir çeşitli hayır kurumlarına bağışlanır.
1 hafta boyunca şehrin çeşitli yerlerinden havai fişek gürültüsü duymak ve gösterileri izlemek zamanla ilginin kaybolmasına da neden olabilir. Ayrıca çocukların ve bebeklerin korkması da doğaldır. Eğlencenin yanında ciddi bir rahatsızlık da verir. Ayrıca yangınlara ve kamu mallarının zarar görmesine de neden olur. Bu dönemde itfaiyeciler sürekli teyakkuzdadır.
Bonfire Night sadece İngiltere’de değil, İngiliz Milletler Topluluğu altındaki eski sömürgelerde de kutlanır.
Peki nereden çıkmıştır? Ülkemizde de bilinen ve çeşitli vesilelerle kullanılan beyaz bir adam maskesi bu etkinliklerin sembolüdür. 5 Kasım 1605’de İngiliz Parlamentosuna saldırarak havaya uçurmayı planlayan Guy Fawkes’ın eyleme başlamadan yakalanmasını ve ardından yakılarak öldürülmesini simgeler. Meselenin altında Protestanlarla Katolikler arasındaki mezhepsel çekişme yer almaktadır. Bu nedenle bu kutlamalar esasında Protestanlar tarafından yapılır. Ancak günümüzde bu kutlamalar açısından mezhepsel ayrım kalmamıştır, ticari bir eğlencedir.
Buna rağmen 5 Kasım vesilesiyle çeşitli siyasi eylemler de olmuyor değil. Guy Fawkes ve Bonfire Night’ı sisteme karşı bir isyan olarak güzellemek de mümkündür, tarihin ilk büyük çaplı karşı-terör operasyonu olarak İngiliz devletinin gücünü gösteren bir gün olarak değerlendirmek de mümkündür. Ancak esasen devlete yönelik hainliğin cezasız kalmayacağı fikri verilir, buna değinen çeşitli tekerlemeler de çocuklara öğretilir.
Bizim gözlemimiz genellikle çocukların ve ergenlerin veya çocuklarını bahane eden babaların havai fişek ve ufak tefek patlayıcılarla eğlendikleri ve çevreyi rahatsız ettikleri bir gün olarak değerlendirildiğidir. Oxford’da düzenlenen Bonfire Night Party ise hem kapsamlı bir havai fişek gösterisi sunmakta hem de vakıflara maddi destek toplamaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder